Uitgeklaard: duurzame mode en hun begrippen
Over het algemeen kopen we kledij en schoenen omdat we ze mooi vinden. Respect voor onze medemens en het milieu komt gek genoeg pas om de hoek kijken. De laatste tijd is hier gelukkig zichtbaar verandering in gekomen. Jaar na jaar wordt de gemiddelde consument zich meer bewust van de negatieve impact van de textielindustrie. Sinds december 2017 ben ik in mijn eigen boezem gaan kijken en besloot ik mijn mindset volledig te veranderen en mijn keuzes meer af te stemmen op wat ik écht belangrijk vind: kleding dragen van merken die mens- en milieuvriendelijk te werk gaan.
Na jarenlang bloggen was ik in 2017 de kern van mijn verhaal kwijt. Ik schreef voornamelijk over mooie kledij, maar was die kledij eigenlijk wel zo ‘mooi’? Het was hoog tijd voor een persoonlijke verandering in de wereld waarin we kleding als wegwerpproduct zijn gaan zien. Elk stuk dat ik sindsdien aankoop is duurzaam. Maar wat houdt dat nu eigenlijk juist in: duurzaam kopen? Het was me aan het begin van de rit ook niet duidelijk. Net daarom schrijf ik deze blogpost.
De verschillende begrippen uitgelegd
Duurzaamheid is eigenlijk een heel breed begrip en iedereen heeft er een andere perceptie over. Het woord wordt erg vaak in de mond genomen, maar dat is niet altijd terecht. Als je vrij nieuw bent in de milieuvriendelijke, ethisch verantwoorde én slow fashion scene, heb je je ongetwijfeld al afgevraagd wat deze woorden exact betekenen en wanneer we ze mogen gebruiken. We beginnen bij het begin: de officiële verklaring voor het woord 'duurzaam':
Duur·zaam (bijvoeglijk naamwoord, bijwoord; vergrotende trap: duurzamer, overtreffende trap: duurzaamst) 1. lang durend 2. weinig aan slijtage of bederf onderhevig 3. het milieu weinig belastend: duurzame energiebronnen wind, zon, waterkracht enz.; duurzaam produceren.
1. Milieuvriendelijke mode
De benaming ‘eco-vriendelijke mode’ verwijst naar de effecten van de productie van kleding op het milieu. Helaas wordt de meerderheid van de stoffen nog steeds niet op een duurzame wijze geproduceerd. Ze zorgen zelfs voor een hoop vervuiling. Het verven en distribueren gaat bijvoorbeeld gepaard met het gebruik van chemicaliën en kost een hoop kostbare energie. Wist je trouwens dat de textielindustrie evenveel uitstoot als de internationale luchtvaart en scheepsvaart tezamen? Tenenkrullend. Je kan je wel voorstellen dat de lijst van elementen om een duurzaam modemerk te worden dan ook eindeloos is. Zo omvat ecologische mode: het niet gebruiken van pesticiden in het kweken van katoen en andere grondstoffen, het gebruik van natuurlijke weefsels, een milieuvriendelijke manier van kleuren, een correcte afvalbehandeling, het gebruik van hernieuwbare energie, duurzame verpakkingen, enzovoort.
2. Slow fashion
‘Slow Fashion’ is nog een tikkeltje anders. Hier draait het vooral om de stijl en de kwaliteit van het kledingstuk op zich, maar ook om het productie- en ontwerpproces. In deze categorie spreken we echt van stukproductie in plaats van massaproductie. Slow Fashion wordt dus meestal door eigen ateliers gemaakt en qua ontwerp gaat het niet over trendgevoelige exemplaren, maar tijdloze ontwerpen waar de koper jarenlang geniet van heeft. Wanneer mensen het hebben over hun 'slow garderobe', slaagt dat meestal op het feit dat ze een weldoordachte en kwalitatieve keuzes hebben gemaakt. Maar dat wil niet automatisch zeggen dat ze honderd procent duurzaam gekleed gaan.
3. Ethische mode
En wat betekent ethische mode - ook wel fair of honest fashion genoemd - dan? Ethisch verantwoorde mode legt vooral de nadruk op het menselijke aspect van het verhaal en beantwoordt simpelweg één grote vraag: hoe gaat men in de ateliers, fabrieken of productiehuizen te werk? In een breder perspectief omvat het dus: Krijgen alle werknemers een eerlijke verloning? Werken ze onder correcte arbeidsomstandigheden?
Een kleine recap - hoewel het geen exacte wetenschap is:
1. Milieuvriendelijke mode - betreft het milieu.
2. Slow Fashion - betreft het kledingstuk zelf.
3. Ethische mode - betreft mensenrechten.
En oh ja... er is nog meer!
Zelf ben ik ook nog op ontdekkingstocht in de wondermooie wereld der duurzame mode - hoe je het ook mag noemen. Weet goed dat het een breed spectrum omvat en dat je naast bovenstaande begrippen ook nog vele andere aftakkingen hebt. Bijvoorbeeld: recycling en upcycling. Zo kocht ik onlangs nog enkele gerecycleerde kledingstukken van een Spaans label en is een van mijn favoriete jeansbroeken eveneens een gerecycleerd exemplaar. Circulaire economie, het geven van een nieuw leven aan een bestaand stuk, is super duurzaam op zich. Nog een ander voorbeeld? Tweedehands! En zo kan de lijst maar doorgaan...
Een gecompliceerd wereldje, nietwaar? Maar het allerleukst vind ik net de research die je moet doen alvorens de aankoop van een eerlijk kledingstuk. Ik haal er oprecht voldoening uit. Ik hoop van harte dat je dit artikel nuttig vond en dat het duidelijkheid heeft geschept. Laat me zeker weten wat jij hier allemaal van denkt!
Nog wat lezen over duurzame mode?