Een duurzaam interieur, bestaat dat?

Als online marketeer in de energiesector weet ik ondertussen best wel wat af van hernieuwbare energie, maar gezien ik vandaag geen discussie rond warmptepompen, gascondensatieketels of zonnepanelen wil ontketenen, focus ik graag op het lifestyle aspect van een woning. De materiaalkeuzes die we maken, de deco die we selecteren, het meubilair dat we kopen... Bestaat er zoiets als een duurzaam interieur? Op welke elementen kan je letten? En welke beslissingen kan je maken? Een artikel vol wist-je-datjes!

Een deels gerecycleerde vloer van Belgische makelij.

Heb je weleens van Moduleo gehoord? Zo niet, dan introduceer ik dit mooie merk met veel enthousiasme. Ik leerde hen onlangs kennen tijdens de zoektocht naar mooie vloeren voor de bovenverdieping van onze nieuwbouw. Voor mijn vriend en ik is de kogel alvast door de kerk, maar misschien val jij - net zoals mij - ook in zwijm voor hun knappe vloeren?

Moduleo maakt luxe vinylvloeren die ontworpen en geproduceerd worden in eigen land. Hetgeen dat ik zo leuk aan hen vindt? Het feit dat alle producten gerecycleerd worden en tot 50% gerecycleerde materialen bevatten. Bovendien is tot 40% van de energie die verbruikt wordt tijdens het productieproces afkomstig van drie windturbines die gebouwd werden aan hun milieuvriendelijke fabriek in Avelgem. Daar kan ik enkel om juichen.

Ook de vloer an sich is natuurlijk erg belangrijk. In de pers is de afgelopen jaren namelijk al enkele keren verschenen dat een vinylvloer niet zo best zou zijn voor de gezondheid. Wel, de producten van Moduleo werden behaalden de ISO-certificeringen voor kwaliteitsbeheer en milieupraktijken. Bovendien behaalden ze ook de wereldwijde standaard voor kwaliteitsbeheer ISO 9001 en de ISO 14001 die de ecologische vereisten voor efficiënt beheer definieert. Daarnaast werden alle vloeren ook op het vlak van comfort en kwaliteit getest en beschikken ze over een R10 anti-sliprating. Wat mogen we hieronder verstaan? Dat onze voeten veiliger zijn dan een aantal van de natuurlijke tegenhangers.

Nog meer eco-vriendelijke vloeren.

Een vloer kan je zien als de basis van je interieur en gaat normaal gezien tientallen jaren mee. Kurk en marmoleum (ook wel linoleum genoemd) zijn duurzame keuzes in alle opzichten. Een marmoleum vloer is gemaakt uit natuurlijke materialen: lijnolie, hars, houtmeel en jute. Het gaat lang mee, het is in super veel kleuren verkrijgbaar én wordt CO2 neutraal geproduceerd. Een vloer van kurk is even duurzaam en is tegenwoordig ook in veel uitvoeringen verkrijgbaar. Het is een natuurproduct met uitstekende isolerende eigenschappen, het voelt aangenaam aan en absorbeert het geluiden en trillingen. Bovendien is een kurken vloer veerkrachtig, antistatisch, brandvertragend en - wat ik toch wel verrassend vond - goed bestand tegen vocht.

En wat met de prijs? Marmoleum kan wel tot de helft goedkoper zijn dan kurk, maar natuurlijk kunnen de prijzen van leveranciers (net zoals in elke sector) behoorlijk verschillen. Er is verder nog iets dat de totale kostprijs sterk kan beïnvloeden: door het zelf plaatsen van je vloer bespaar je natuurlijk al een grote som. Kies dan eenvoudigweg voor een klikvloer uit marmoleum of kurk.

Meubels zonder schadelijke stoffen.

Voor dit onderwerp hoef je zelfs niet aan het (ver)bouwen zijn. Heb je ooit al van spaanplaat gehoord? Ik ook nog niet tot ik er onlangs een artikel over las. In spaanplaat zit veel formaldehyde: een schadelijke vluchtige stof. Meubels die uit dit materiaal vervaardigd zijn, vermijd je dus liever. Ook items die (deels) vervaardigd zijn uit plastic kan je beter vermijden gezien ze schadelijke weekmakers bevatten. Wat zijn dan eigenlijk debetere keuzes op het vlak van meubilair? Massief hout. Dit is niet-giftig, makkelijk te repareren en het heeft een lange levensduur. Tweedehands is (omwille van de kostprijs)ook een goede optie.

Veilig verven en behangen.

Verven: Iedereen heeft weleens een verfborstel in de hand genomen, of zal dat ooit eens doen. Je kiest best voor een verf met natuurlijke pigmenten en op basis van kalk of gips. Verf op waterbasis is helaas nog niet genoeg. Daar zitten vaak parabenen of vluchtige stoffen in die vrijkomen tijdens het verven.

Behangen: De laatste keer dat ik zelf betrokken was bij het behangen van een ruimte (toen: mijn kamer) is meer dan 6 jaar geleden. Ik moet eerlijk toegeven dat ik toen enkel bezig was met de kleur en de structuur van het behang in kwestie. Gelukkig weet ik ondertussen wel beter. Sommige soorten behang hebben namelijk gevolgen voor de luchtkwaliteit in huis. Afwasbaar vinylbehang bevat bijvoorbeeld PVC en weekmakers. Het wordt dan ook aangeraden om dit in een baby- of kinderkamer absoluut te vermijden, maar ook in de rest van je woning heb je het liever niet hangen. Waar kan je best op letten? Kies voor behang dat vrij is van formaldehyde en andere vluchtige stoffen. En wat met behanglijm? Kant-en-klare of extra sterke lijm is in bijna alle gevallen niet de veiligste keuze, gezien deze vaak chemische toevoegingen bevatten. Behanglijm die je zelf moet aanmaken is de beste keuze: acryl behanglijm, bijvoorbeeld.

Koop bewust en eerlijk.

Bewust: Duurzaam wonen betekent ook dat je kritisch kijkt naar de spullen die je aanschaft en/of bijhoudt.  We kopen vaak meer dan we echt nodig hebben, omdat het er gewoon leuk uitziet of omdat we het op dat moment denken nodig te hebben. Het is slim om jezelf volgende vragen te stellen: Heb ik dit echt nodig? Past dit bij de huidige of toekomstige inrichting? Zou ik dit volgende week nog steeds willen kopen? En is het tijdloos genoeg?

Eerlijk gemaakt: Een duurzaam product is gemaakt van goede, eerlijke materialen, is van goede kwaliteit en wordt op een milieuvriendelijke manier gemaakt en getransporteerd. Kijk bij de aanschaf van een nieuw meubel dus extra goed naar de materialen en de locatie van productie. Zitten er bijvoorbeeld schadelijke stoffen in? Zo ja, werken de arbeiders dan wel in veilige omstandigheden? En worden ze eerlijk verloond?

Eerlijke materialen: Dit zijn over het algemeen natuurlijke of gerecyclede materialen. Denk maar aan hout, bamboe, riet en natuurlijke stoffen zoals wol, katoen, vilt, jute, hennep of gerecycled glas en plastic. Wanneer je voor hout kiest, kies dan bij voorkeur hout met een FSC keurmerk. Niet alleen voor je interieur of tuinmeubilair, maar bij het volledige buiten- en binnenschrijnwerk van je woning. Je hebt de afkorting 'FSC' misschien weleens op een envelop of een kartonnen doos zien staan, maar wat garandeert dit keurlabel juist? Het hout in kwestie is volgens de strengste eisen van natuurbescherming is geproduceerd, met oog voor het milieu, de bossen, de lokale bevolking en arbeiders.

Tweedehands: Het wordt door velen vergeten, maar ook tweedehands kan je knappe meubelstukken of decoratie scoren voor je (nieuwe) woonst. Neem bijvoorbeeld eens een kijkje in de plaatselijke kringwinkel of waag jezelf aan een rondje surfen op online websites zoals Tweedehands.be. Het vergt vaak wat geduld en ook wel wat geluk, maar tweedehandswinkels zitten vaak vol verborgen schatten.

CONCLUSIE?

Net zoals op het vlak van mens- en milieuvriendelijke mode is er ook hier niet één specifiek traject naar duurzaam wonen of een duurzaam interieur. Het allerbelangrijkste aspect van de rit is het feit dat je je bewust bent van de beslissingen die je maakt en de dingen die je koopt.

Als je oprecht voor een duurzame woning wil ijveren, dan begint eigenlijk alles bij de woning zélf. Waarom in een huis van 250 vierkante meter wonen wanneer je — door het slim benutten van ruimtes — met 160 vierkante meter meer dan genoeg hebt? Waarom kiezen voor een nieuwbouw als je ook kan renoveren? En waarom een stuk grond van 13 are als je geen kinderboederij uitbaat? Iedereen is natuurlijk helemaal vrij om keuzes te maken, en zelf ga ik bijvoorbeeld óók geen CO2-neutrale of futuristische woning bouwen, maar in principe is "compact bouwen" hét startpunt van een duurzame woning. En dat gaan mijn vriend en ik bijvoorbeeld wel doen.

Zelf ben ik geen expert bij uitstek, maar ik hoop dat je aan de hand van bovenstaande voorbeelden al een pak wijzer bent geworden. Laat me onderaan in de comments zeker weten wat jouw mening hierover is!

Liefs,
Eline